نظارت و کنترل SCADA سامانه‌ای برای بررسی وضعیت کار مجموعه‌ای دستگاه صنعتی در یک محل از راه دور می‌باشد. نظارت و کنترل SCADA برای افرادی که در پست مدیریت هستند بسیار با ارزش است زیرا از این طریق در هر لحظه از وضعیت کار سیستم‌های خود خبردار خواهند بود.
نظارت و کنترل SCADA ( Supervisory Control And Data Acquisition ) چیست؟
SCADA یک سامانه نظارت و جمع آوری داده است که روند کار را از طریق رابط گرافیکی در نرم افزار به نمایش در می‌آورد. از این سیستم در نظارت کار سیستم‌های صنعتی استفاده می‌شود. این سامانه روی سیستم‌های صنعتی PLC و mini PLC قابل نصب و اجرا است.
در یک سیستم اسکادا اطلاعات جمع آوری شده سیستم‌های صنعتی در طول 24 ساعت شبانه روز یا هفته و یا ماه‌های گذشته به صورت نمودارهایی نمایش داده می‌شوند. پس از بررسی وضعیت کلی می‌توان از طریق نرم افزاری که روی تبلت یا تلفن همراه در دست خود دارید دستورات لازم را اعمال نمایید.
از اسکادا در زمینه پروژه‌های شهری همانند آبرسانی در سطح شهر قطع و وصل برق مصرفی جریان گاز فشار و کاهش فشار استفاده نمود و در قالب یک نرم افزار به صورت زنده و در هر زمانی فرایند کاری را مورد بررسی قرار داد.
هسته بنیادی این سامانه بسته‌های نرم‌افزاری پیشرفته‌ای هستند که بر روی سخت افزارهای استوان و مشخصی همچون PLCها ویا RTU نهاده شده‌اند.
سخت افزار SCADA
برای راه اندازی یک سیستم نظارتی قابل اعتماد که در بیشتر پروژه‌های شهری یا صنایع بزرگ فولاد و پتروشیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اطمینان کافی باید وجود داشته باشد. سیستم‌های SCADA همواره دارای دو کامپیوتر بوده که همزمان در حال کار بوده و فقط یکی از آن‌ها داده‌ها را دریافت می‌کند. در صورت بروز مشکل کامپیوتر شماره دو شروع به فعالیت می‌نماید.
در این سامانه نظارتی و کنترلی بین سنسورها و کامپیوترهای مرکزی ارتباط مستقیم از طریق شبکه وجود دارد. هر بخش دارای آیپی مخصوص به خود است.
در صورت بروز مشکل به راحتی بخش مورد نظر قابل بررسی و تعویض است.
تفاوات DCS و SCADA
DCS یا ( Distributed Control System ) برای کنترل انجام یک فرایند در یک محیط مشخص است. برای مثال کنترل فرایند شیمیایی در حال انجام در یک تانکر مخلوط کننده است. اما SCADA سیستمی برای جمع آوری داده نظارت کنترل در سطح گسترده است و نه فقط یک بخش خاص از تولید.
بخش‌های مختلف سامانهٔ اسکادا
| جدول ویژگی های مهم نظارت و کنترل SCADA |
| 💡 تعداد |
14 عدد
|
| 🏷️️ دسته |
نظارت و کنترل SCADA |
| 🌎 زبان |
فارسی |
| 🆕 بروزرسانی |
دی ماه 1403 |
- واسط انسان و ماشین
- واحدهای خروجی راه دور
- کنترل‌کننده‌های منطقی قابل برنامه‌نویسی
- زیرساخت ارتباطاتی
چهار وظیفه سیستم اسکادا
- جمع آوری داده
- تبادل داده از طریق شبکه
- ارائه داده از طریق رابطهای گرافیکی نرم افزار
- کنترل
سامانه اسکادا سیستم‌های آزمایشگاهی
همانطور که در بالا مشاهده نمودید سامانه اسکادا در فرایندهای تولید و توزیع عظیم مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از دلایلی که این سامانه در بخش اینترنت اشیاء معرفی شد جهت آشنایی با این سیستم و الگو برداری برای مقاصد دیگر است. امروزه با ورود هوش مصنوعی و علم مهندسی داده جمع آوری و پردازش داده بسیار ارزشمند است. ساخت تجهییزات آزمایشگاهی کوچک و ذخیره سازی داده و پردازش آن‌ها به صورت آنلاین بسیار پر ارزش خواهد بود.
در نتیجه با الگو برداری از روند کار سیستم‌های اسکادا قادر خواهیم بود. دستگاهی بسازیم که فرایند کاری آن در هرجا که باشیم قابل نظارت و کنترل باشد.